ΤΥΧΕΡΟΙ ΕΜΕΙΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΘΑΥΜΑΣΑΜΕ
ΑΤΥΧΟΙ ΠΟΥ ΤΟΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΑΜΕ
ΤΟΜΑΡΑΣ-ΓΙΟΧΑΝ ΚΡΟΪΦ
Ο Γιόχαν Κρόιφ με το βλέμμα του Γιώργου Λιβέρη
Για να έχεις αντιμετωπίσει σε επίσημα παιχνίδια τον Γιόχαν Κρόιφ, πρέπει προηγούμενα να είχες την ικανότητα να φθάσεις στο επίπεδό του.
Όχι μόνο τον ποδοσφαιριστή Κρόιφ, αλλά του Άγιαξ, κορυφαίας ομάδας παγκόσμια τη δεκαετία του ’70, όπως και της Εθνικής Ολλανδίας (του Άγιαξ δηλαδή) που έφθασε δυο φορές στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου και το έχασε, όπως το έχασε.
Ήταν ο Παναθηναϊκός – από όλη την Ευρώπη – που τότε στάθηκε ικανός (ίσως και τυχερός) να το επιτύχει και χάρισε στους Έλληνες φιλάθλους την υπέρτατη χαρά να απολαύσουν, στο απόγειό του τον Γιόχαν Κρόιφ. Ταυτόχρονα όμως φανερώθηκε η μεγάλη ατυχία της καλύτερης Ελληνικής Ενδεκάδας, όλων των εποχών. Ενώ μπορούσε να κατακτήσει το Κύπελλο Ευρώπης, βρέθηκε απέναντι στον Άγιαξ που βρισκόταν στην κορυφή της ιστορικής του πορείας και δημιουργούσε νέες σελίδες τεχνικής εξέλιξης, στο διεθνές ποδόσφαιρο.
Ο ΓΙΟΧΑΝ ΚΡΟΪΦ |
Ήταν ο Ρίνους Μίχελς, ο προπονητής εκείνος που είχε συγκεντρώσει τα μεγαλύτερα ταλέντα της Ολλανδίας και είχε σχηματίσει μια πρωτοποριακή ομάδα σε στυλ, ταχύτητα, αντοχή και ομαδικότητα με 11 παίκτες να μπορούν να παίζουν το ίδιο καλά σε όλες τις θέσεις και όλοι μαζί να ανεβαίνουν στην επίθεση, ή να γυρίζουν στην άμυνα. Ήταν ένα συμπαγές σύνολο από πολυσύνθετα ταλέντα. Κάτι πρωτόγνωρο για μας τότε που γνωρίζαμε τα μπακ πάντα να μένουν πίσω και οι επιθετικοί να έχουν το μυαλό τους μόνο στο γκολ. Ο Άγιαξ άνοιξε την πόρτα μιας νέας εποχής, αυτής του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου. Χαρακτηριστικό πάνω σ’ αυτό είναι το εξής: Μετρήσεις οι οποίες έγιναν, φανέρωναν ότι ο Κρόιφ σε κάθε αγώνα δεν κρατούσε τη μπάλα περισσότερο από 3 λεπτά. Και όμως κυριαρχούσε, ενώ η ομάδα πέταγε.
Αλλά ας επανέλθω στον Κρόιφ, καθώς αυτόν αποχαιρετούμε σήμερα. Αφιερώματα στην Ελλάδα για τον Γιόχαν Κρόιφ ήδη έκαναν αρκετοί συνάδελφοι δημοσιογράφοι. Ωραία κείμενα που εξήραν το ταλέντο και την προσωπικότητά του (ή όχι). Όπως αυτό του Βασίλη Τσακίρογλου στο «Πρώτο Θέμα», του Μπάμπη Παπαδάτου στην «Καθημερινή», ή του Γιώργου Νάσμη στα «Νέα». Υπάρχει όμως μεγάλη διαφορά μεταξύ ενός ύμνου (ή αποκαθήλωσης) σε κάποιον που θαύμασες (ή μισούσες) και σε μια ελεγεία σε έναν που και δεν ήθελες να τον αντιμετωπίσεις γιατί ήξερες ότι ήταν πάνω και πέρα από τις δικές σου δυνάμεις. Και ακριβώς αυτό συνέβη όταν – με εξαίρεση τον Άγιαξ – τότε ο Παναθηναϊκός είχε την καλύτερη ομάδα στην Ευρώπη με γηγενείς παίκτες.
Ο ΓΙΟΧΑΝ ΚΡΟΪΦ |
Δεν είναι περίεργο ότι ο γιος της καθαρίστριας του γηπέδου του Συλλόγου έγινε ο «all – time» κορυφαίος παίκτης της Ευρώπης. Αυτό ήταν φυσικό και επακόλουθο, αφού γεννήθηκε εκεί, ρίζωσε εκεί, έγινε «μπολ – μπόι», γυμνάστηκε με την παιδική ομάδα, κόπιαρε παραστάσεις, έπαιξε στα «τσικό» και γενικά δεν απομακρύνθηκε ως έφηβος ούτε για μια στιγμή από το σπίτι του, που ήταν το Αρένα του Άμστερνταμ.
Το περίεργο είναι ότι ταυτόχρονα μπόρεσε να εξελιχθεί σε ένα νάρκισσο, αλλά και σε ένα φιλοσοφημένο άτομο, να ακονίσει το μυαλό του, να μην υπνωτισθεί από την εφήμερη δόξα του, να αποκτήσει μέθοδο και να αντιμετωπίσει τη ζωή με την σύγχρονη οικονομική λογική. Πρώτα σαν παίκτης και νέος και αργότερα ως πρωτοκλασάτος προπονητής.
Είναι λογικό πως από τη δική του υψηλή σκοπιά έβλεπε και έκρινε τον Αθλητισμό, τα Σπορ και τους οικονομικούς συντελεστές. Π.χ έλεγε: «Σε όλο τον κόσμο όταν λες καλημέρα σου απαντούν. Στην Ολλανδία σε ρωτούν: Γιατί;». Σε μια άλλη περίπτωση του έθεσαν δημοσιογράφοι το εξής δίλημμα: Εάν ως προπονητής θα άφηνε τους παίκτες να καπνίζουν, απάντησε: «Ναι εάν έχουν το ταλέντο μου». Δηλαδή είπε με πλάγιο τρόπο όχι. Και δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά, καθώς όλοι θα κάπνιζαν. Εκείνος βέβαια πάντα και από μικρός αδιάφορα και εγωιστικά κάπνιζε σαν φουγάρο. Πάντως μια ημέρα που αιφνίδια μπήκε ο Μίχελς στα αποδυτήρια ο Κρόιφ έκαψε το χέρι του καθώς χούφτωσε τη γόπα για να την κρύψει. Ίσως το τσιγάρο ήταν το μεγαλύτερο πάθος του και αυτό που τον έστειλε στον ουρανό, καθώς τα πνευμόνια του δεν μπόρεσαν άλλο να αντέξουν.
Αέρινος, αλλά και πεισματάρης στο χόρτο. Ελάφι, αλλά και εσωστρεφής. Κοινωνικός, αλλά και ταυτόχρονα απαιτητικός για τον εαυτό του και την οικογένειά του. Σε επίπεδο Πελέ και Μαραντόνα, αλλά εντελώς διαφορετικός χαρακτήρας. Τον Κρόιφ μπορούσες να τον παρακολουθήσεις ως παίκτη, αλλά και ως απαιτητικό ιδεαλιστή, ως προπονητή, αλλά και ως οικογενειάρχη πατέρα τριών παιδιών. Φυσικά με τον χαρακτήρα ενός φαινομένου και τις αδυναμίες ενός σύγχρονου επαγγελματία. Έβλεπες πως ένα πρωτότυπο της φύσης, ένα γεμάτο εμπνεύσεις μυαλό είχε και αυτό τις φυσιολογικές εκφράσεις και ελαττώματα (ίσως σε μεγέθυνση) απλών ανθρώπων.
Από τον μοναδικό, για την Ελλάδα, τελικό του Γουέμπλεϋ πλησιάζει ο μισός αιώνας. Η τύχη μας αδίκησε γιατί ο Παναθηναϊκός θα μπορούσε να ήταν Πρωταθλητής Ευρώπης. Όμως η ιστορία γράφει πλέον πως η τελειότερη ομάδα Ελλήνων παικτών αντιμετώπισε την ανίκητη ομάδα του Γιόχαν Κρόιφ και του Ρίνους Μίχελς, σ’ εκείνο το παιχνίδι όπου δυο πρωταθλήτριες από τις μικρότερες χώρες της γηραιότερης Ηπείρου στον κόσμο ήσαν οι καλύτερες ομάδες της Ευρώπης.
ΑΓΙΑΞ-ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ |